Trang trí phòng thờ gia tiên cần toát lên được sự ấm cúng, thành kính nhưng cũng cần đảm bảo yếu tố phong thủy. Vậy bạn đã biết cách trang trí như thế nào chưa? Cùng Thảm Hán Long đi tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.
Tại sao nên có phòng thờ gia tiên riêng biệt?
Thờ cúng gia tiên là một trong những nét đẹp lưu giữ từ bao đời nay của người dân Việt Nam. Vì vậy trong mỗi không gian gia đình thường sẽ một không gian để bày trí phòng thờ gia tiên.
Trước đây, hầu hết các căn nhà của người dân Việt Nam đều được thiết kế nhà cấp 4, trong đó nơi thờ cúng tổ tiên chính là ở gian giữa. Tại đây, sẽ kê chiếc bàn thờ lớn sát vào tường có bày trí các vật dụng để thờ cúng. Chính giữa gian nhà sẽ kê chiếc sập lớn, hoặc bộ bàn ghế gỗ dùng để đón tiếp khách đến chơi nhà.
Ngày nay, đối với một số gia đình có không gian diện tích nhà ở nhỏ hẹp, thường sắp xếp bàn thờ cúng tổ tiên kích thước vừa phải. Bàn thờ sẽ được thiết kế chân để ghim cố định vào tường nhà và treo cao.
Bên cạnh đó, đối với một số gia đình khá giả, diện tích không gian nhà ở rộng lớn sẽ thiết kế trang trí phòng thờ gia tiên riêng biệt. Nhìn chung, việc phòng thờ gia tiên được thiết kế riêng biệt sẽ mang đến nhiều lợi ích hơn hẳn:
- Phòng thờ gia tiên là nơi diễn ra các hoạt động thờ cúng gia tiên, thắp hương để tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà, tổ tiên. Vì vậy không gian phòng thờ khi được thiết kế riêng biệt sẽ toát lên sự trang nghiêm, thanh tịnh, không ồn ào. Chỉ con cháu trong gia đình, hay những người mà gia chủ đồng ý mới có thể vào không gian phòng thờ.
- Khi được thiết kế riêng, việc bày trí, sắp xếp các đồ thờ cúng như: ngai thờ, bát hương đồng, đỉnh đồng, đôi chân nến, đôi hạc đồng, đôi lọ hoa đồng…hoa quả vào ngày rằm, mồng một hay những dịp lễ tết…sẽ thuận tiện hơn, không bị các hoạt động bên ngoài, ví dụ như trẻ con nô đùa, chơi ném bóng… làm ảnh hưởng đến các đồ thờ cúng trên bàn.
- Không gian phòng thờ thường được thiết kế với tông màu trầm, họa tiết cầu kỳ, chất liệu gỗ…để tạo sự ấm cúng, nghiêm trang. Do đó nếu phòng thờ thiết kế chung với các không gian khác theo phong cách hiện đại, sự kết hợp này dễ tạo sự lệch tông cho tổng thể căn nhà, khiến không gian căn nhà trở nên chia cắt, cũng như không thể hiện được sự trang nghiêm của không gian thờ.
Phòng thờ gia tiên nên được thiết kế riêng biệt với các không gian khác
Các tip trang trí phòng thờ gia tiên đẹp và chuẩn phòng thủy
Trang trí phòng thờ gian tiên sao cho đẹp và hợp phong thủy là điều không hề đơn giản. Hiểu được điều này, trong phần nội dung dưới đây của bài viết, chúng tôi sẽ chia sẻ đến các bạn tip để có thể áp dụng nhé:
Bàn thờ
Bàn thờ cần được đặt ở vị trí có chiều cao vừa phải, không quá cao cũng không quá thấp. Điều này không chỉ giúp việc thờ cúng thuận tiện hơn, tính thẩm mỹ hài hòa hơn mà còn đảm bảo yếu tố trang nghiêm của phòng thờ.
Tùy theo thiết kế không gian của phòng thờ như thế nào, cũng như chủ đích sử dụng bàn thờ treo hay bàn thờ đứng để xác định chiều cao của bàn thờ. Thông thường:
- Đối với bàn thờ treo nhà chung cư trần thấp thì chiều cao bàn thờ cần đảm bảo khoảng cách từ mép dưới của bàn thờ đến trần nhà dao động từ 50 – 70cm. Bên cạnh đó, bàn thờ cũng cần đảm bảo chiều cao 150cm so với mặt sàn để đảm bảo yếu tố trang nghiêm.
- Đối với bàn thờ đứng, chiều cao bàn thờ cần có sự hài hòa đối với không gian phòng thờ cũng như diện tích căn nhà. Chiều cao bàn thờ trên thước lỗ ban phải là những cung tốt.
Chiều cao bàn thờ gia tiên theo thước lỗ ban phong thủy
Ảnh gia tiên
Ảnh trên bàn thờ gia tiên chính là di ảnh của những người đã khuất, vì vậy việc đặt ảnh không thể tùy tiện, thay vào đó cần đặt di ảnh sao cho phù hợp để vừa thể hiện sự hiếu kính của con cháu, vừa không phải đại kỵ trong việc bày trí không gian phòng thờ.
Di ảnh cần phải đặt phía sau bát hương và đỉnh đồng, việc sắp xếp này cũng cần tuân theo quy tắc “Nam Tả – Nữ Hữu”, tức Nam Trái – Nữ Phải. Ngoài ra, việc đặt di ảnh cũng cần chú ý đến vai vế của người đã khuất, những người có vai vế cao hơn thì di ảnh cũng phải đặt cao hơn một chút so với di ảnh của bề dưới.
Tranh treo phòng thờ
Những bức tranh về các loại hoa như hoa sen, nhất chi mai hay tranh thêu chữ Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín, tranh thư pháp…thường được treo nhiều tại các phòng thờ gia tiên.
Tuy nhiên chọn lựa được bức tranh đẹp đã khó, treo ở vị trí nào cho phù hợp trong phòng thờ lại càng khó hơn. Một số vị trí mà các bạn có thể cân nhắc như:
- Tranh phải đặt ở vị trí cân xứng, chính giữa với bàn thờ, không nên bị lệch vì làm mất cân đối. Ngoài ra, tranh cũng nên được ưu tiên treo ở những vị trí tâm điểm của căn phòng.
- Nếu phòng thờ có cả ảnh của Bồ Tát hoặc các vị thần linh, thì ảnh của những vị này sẽ đặt cao hơn một chút so với di ảnh của gia tiên.
Tranh treo gian thờ nên đặt chính giữa bàn thờ
Bố trí đèn
Đèn là vật dụng không thể thiếu đối với hầu hết các phòng thờ hiện nay, bởi đèn không chỉ giúp cung cấp ánh sáng, mà còn mang tính thẩm mỹ, giúp không gian trở nên sang trọng, đẹp hơn. Tuy nhiên việc sử dụng đèn với ánh sáng như thế nào, số lượng ra sao, bố trí ở vị trí nào…là điều không phải ai cũng biết:
Cụ thể, đèn sử dụng nên là đèn có ánh sáng vàng, vừa tạo sự dịu mát cho không gian, vừa thể hiện sự ấm cúng cho phòng thờ.
Hiện tại, đèn phòng thờ đang có 3 loại gồm:
- Đèn đặt bàn thờ thường có số lượng 2 cái và đặt đối xứng 2 bên bàn thờ
- Đèn chùm có số lượng 1 cái lắp đặt ở vị trí trung tâm gian thờ. Tuy nhiên khi lắp đặt cần chú ý đèn chùm không được chiếu thẳng vào người đang hành lễ cúng bái
- Đèn âm trần sử dụng số lượng chẵn và bày trí quanh trần hoặc dọc 2 bên tuỳ thuộc vào đặc điểm thiết kế của gian thờ.
Thảm trải sàn phòng thờ
Sử dụng thảm trải sàn cho gian thờ sẽ mang đến sự ấm cúng cho không gian, bên cạnh đó còn giúp những người hành lễ có thể cúng bái dễ dàng mà không bị đau chân.
Nhưng chọn thảm trải sàn cho không gian này, nên ưu tiên chọn thảm màu trầm để tạo sự hài hòa, cân đối với màu tổng thể của cả gian phòng. Bên cạnh đó, họa tiết thảm đơn giản hay cổ điển có thể tùy theo nhu cầu của gia chủ, tuy nhiên những họa tiết cầu kỳ vẫn thường được ưu tiên sử dụng cho không gian vốn mang tính trang nghiêm này hơn.
Sử dụng thảm trải sàn để tăng tính thẩm mỹ cho không gian thờ cúng
Xem thêm: Thảm trải phòng thờ: Tinh hoa nghệ thuật trang trí nơi linh thiêng
Những điều kiêng kỵ khi bố trí không gian phòng thờ
Trang trí phòng thờ gia tiên bạn cần chú ý đến một số vấn đề dưới đây để tránh phạm phải phong thủy:
Hướng và vị trí đặt phòng thờ
Hướng và vị trí phòng thờ nên tránh những điều sau để hạn chế vận xui, đón tài vận cho gia chủ.
Tránh hướng Ngũ Quỷ, Lục Sát, Tuyệt Mệnh, Họa Hại
- Hướng Ngũ quỷ: Có ngũ hành thuộc mệnh Hỏa nên thường tác động đến tâm lý của con người, dễ khiến con người trở nên nóng nảy, khó kiểm soát được bản tính. Vì vậy dễ khiến cho các thành viên trong gia đình trở nên mâu thuẫn, hoặc vướng vào kiện tụng, tranh chấp.
- Hướng Lục Sát: Dễ khiến gia chủ gặp phải tai ương, ảnh hưởng đến các mối quan hệ trong gia đình và xã hội.
- Tuyệt mệnh: Là Kim tinh thuộc mệnh Kim, nên khi phòng thờ đặt theo hướng này sẽ dễ gặp phải những vấn đề liên quan đến sức khỏe khó chữa dứt điểm.
- Họa hại: Là sao lộc Tốn – Đây là sao xấu, nên gian thờ đặt theo hướng này thường mang đến sự thị phi, thất bại cho cuộc sống
Trận bát quái giúp xác định hướng ngũ quỷ
KHÔNG đặt bàn thờ ngược với hướng nhà
Theo phong thủy, khi bàn thờ đặt ngược với hướng nhà sẽ khiến cho mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình không được thuận hòa. Đặc biệt có thể ảnh hưởng đến đường con cháu, không có con nối dõi.
Không nên đặt bàn thờ hướng Tây Nam và Đông Bắc
Tây Nam và Đông Bắc chính là hướng ngũ quỷ, vì vậy nếu bàn thờ đặt theo hướng này sẽ tác động tiêu cực đến tính cách của các thành viên trong gia đình.
Không nên đặt bàn thờ ở gần những nơi ô uế như nhà vệ sinh, chuồng gà, thùng rác
Nhà vệ sinh, chuồng gà…theo quan niệm là những nơi ô uế, nếu đặt gian thờ hướng về những vị trí này sẽ làm mất đi sự tôn nghiêm, trang trọng của không gian phòng thờ.
Gian thờ đặt cạnh nhà vệ sinh, nơi ô uế là điều cấm kỵ
Tránh đặt ở những nơi tối tăm, tù túng, hay dưới cầu thang nhưng cũng không đặt ở cửa sổ
Không gian tối tăm, tù túng sẽ khiến gian thờ trở nên tĩnh mịch, không toát lên được sự ấm cúng, trang nghiêm. Nếu đặt dưới gầm cầu thang, dễ tạo áp lực của cầu thang đè nén lên nơi yên nghỉ của bề trên, từ đó gây ra những bất ổn trong gia đình.
Tuyệt đối không đặt bàn thờ trong phòng ngủ
Khi đặt phòng thờ trong phòng ngủ không những chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ vợ chồng, mà còn ảnh hưởng đến cả các mối quan hệ của các thành viên trong gia đình. Bên cạnh đó, bạn còn thường xuyên hít phải mùi hương nhang, dễ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Kiêng kỵ khi đặt bàn thờ trong phòng ngủ
Màu sắc không gian thờ
Màu sắc sử dụng cho gian thờ không nên quá sặc sỡ, thay vào đó là những gam màu trầm, tĩnh lặng hàm ý thể hiện tâm trạng của con cháu khi bước vào phòng có sự tưởng nhớ đến tổ tiên. Một số màu nên được ưu tiên chọn lựa như: nâu gỗ, vàng oliu trầm, màu vàng, màu đỏ bã trầu…
Vật liệu sử dụng trong không gian thờ
Vật liệu chính thường được sử dụng cho không gian thờ là gỗ tự nhiên, bởi gỗ mang đến sự thân thuộc lại có độ bền cao, mang đến cho không gian thờ cứng sự sang trọng, trang nghiêm.
Tuy nhiên gỗ tự nhiên thường có giá thành cao, do đó các bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng gỗ công nghiệp để thay thế. Nhưng lưu ý cấm kỵ không nên dùng gỗ đã qua sử dụng, phải đảm bảo gỗ mới 100%.
Gỗ là chất liệu được sử dụng nhiều tại không gian thờ
Vật phẩm phong thuỷ phòng thờ
Vật phẩm phong thủy thường được sử dụng nhiều trong phòng với hàm ý chiêu tài lộc cũng như mang đến tính thẩm mỹ, sự sang trọng cho không gian thờ cúng. Tuy nhiên bên cạnh đó, bạn cũng cần chú ý:
- Không nên để các linh thú dữ như tượng sư tử hay tượng hổ trong không gian thờ cúng. Bởi các linh thú này về bản chất đều là thú dữ, bày trí trong phòng thờ sẽ mang đến những điều không may mắn và rủi ro cho các thành viên trong gia đình.
- Không sử dụng đồ giả để thờ cúng, bởi điều này hàm ý về con cháu mang tội bất kính với ông bà, tổ tiên, việc cúng bái thực hiện hời hợt, thiếu sự thành tâm. Vì vậy khi đến ngày rằm, ngày lễ…khi thắp hương cúng tổ tiên cũng nên mua hoa quả thật, hoặc đồng quà tấm bánh để dâng lên tổ tiên thể hiện lòng thành kính, không sử dụng quà bánh giả để thắp hương. Tuy nhiên nếu sử dụng vào mục đích trang trí thì vẫn được.
Cây phong thuỷ phòng thờ
Không chỉ có tác dụng làm sạch không khí, loại bỏ khí độc hại, khí CO2, sử dụng cây ở gian thờ còn mang ý nghĩa về mặt phong thủy, giúp gia trạch an yên, thu hút tài lộc, vượng khí…cho gia chủ. Vì vậy mà rất nhiều gian thờ hiện nay của các gia đình Việt Nam thường bày trí cây phong thủy tại không gian này.
Một số loại cây bạn có thể sử dụng để trang trí cho gian thờ như: kim tiền, kim ngân, phát lộc, vạn lộc, hồng môn, trầu bà đế vương…Tuy nhiên khi đặt cây phong thủy trong gian thờ, các bạn cần chú ý đến vị trí đặt như sau:
- Nếu chỉ sử dụng 1 cây có kích thước vừa phải, thì nên đặt ở phía tay trái của gian thờ.
- Nếu là chậu cây nhỏ có thể kê trên chiếc ghế nhỏ và đặt ở cạnh tường, giữa phòng hoặc cạnh tủ thờ.
- Nếu không gian phòng thờ lớn hơn, có thể đặt 2 chậu cây ở 2 bên bàn thờ hoặc tủ thờ để tạo sự cân đối, hài hòa, cũng như có tác dụng trấn gia.
- Cây cảnh phong thủy cũng có thể đặt ở cuối phòng nhưng không nên sát tường, dễ tạo sự bí bách, u tối.
- Không nên đặt cây ở ngay cửa ra vào phòng thờ hoặc đối diện với bàn thờ, bởi vị trí này có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của không gian.
Sử dụng cây xanh giúp thanh lọc không khí và mang yếu tố phong thủy tốt lành
(*) Lưu ý, không nên bày trí một số loại cây dưới đây trong không gian phòng thờ, để tránh những điều xui rủi, không may mắn:
- Cây dâu tằm: Trong tiếng Hán, chữ “dâu” đồng âm với “tang” trong tang ma. Vì vậy mà loại cây này được xem là biểu tượng của sự kết thúc, thiếu may mắn. Trồng cây dâu tằm trong gian thờ sẽ mang đến những điều không mấy tốt lành cho gia đạo.
- Cây xương rồng: Trên thực tế chúng ta thường thấy loại cây này mọc nhiều tại các khu nghĩa trang, nên hàm ý về chết chóc, không may mắn. Hơn nữa, theo phong thủy gai của xương rồng sẽ cản trở quá trình thu hút vượng khí cho gia chủ, cũng như có sự ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của các thành viên trong gia đình.
- Cây lưỡi hổ: Mặc dù cây lưỡi hổ mang ý nghĩa tích cực về mặt phong thủy, tuy nhiên điều kiện về không gian, ánh sáng tại gian thờ không thực sự thích hợp để trồng loại cây này. Điều này dễ khiến cây bị héo úa, vàng lá, thối rễ…lâu ngày bị chết. Mà trong phong thủy, chết là điều tượng trưng cho điều xui, không may mắn, khi đó sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, vận hạn của các thành viên trong gia đình.
- Cây môn trường sinh: Chứa hoạt chất dễ gây ngứa, dị ứng cho những người tiếp xúc, lâu dần dễ dẫn đến mỏi cơ, lú lẫn. Vì vậy trồng cây này trong gian thờ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con cháu khi chăm sóc nhang đèn, thờ cúng tổ tiên. Bên cạnh đó, loại cây này cũng có tác động xấu đến vận khí của gia đình, nên việc đặt trong gian thờ không được khuyến khích.
Trên đây là một số mẹo trang trí phòng thờ gia tiên dễ thực hiện, mang lại ý nghĩa không chỉ về tính thẩm mỹ mà còn phong thủy mà Thảm Hán Long muốn chia sẻ đến các bạn. Hy vọng từ những gợi ý trên có thể giúp các bạn chọn lựa được phương án trang trí phù hợp nhất với điều kiện của bản thân, cũng như đặc điểm riêng biệt từ gian thờ của gia đình mình.